Mentale klachten in de overgang

Wanneer je jong bent, ben je niet bezig met de overgang, dat is toch vooral iets waar ‘oudere’ vrouwen last van hebben en zit het niet ’tussen de oren’? Dat is misschien wel een veelgehoorde mening en op punten waar. De leeftijd waarop vrouwen met overgangsklachten te maken krijgen varieert, sommigen worden er pas na hun 55e mee geconfronteerd, anderen treft het al rond hun 40e en vele klachten zijn mentaal, maar zeker niet ingebeeld.

Wat opmerkelijk is, is dat er veel overeenkomsten zijn tussen stress- & burnout klachten en mentale klachten onder invloed van de overgang. Maar een deel van de klachten is niet alleen psychisch, maar kan ook lichamelijk van aard zijn. Deze combinatie maakt het soms lastig de aard van de klachten te herleiden. Hieronder een kleine bloemlezing van waar je last van zou kunnen krijgen/hebben.

Op dit moment zijn naar schatting 1,6 miljoen vrouwen in de overgang. 80% van deze vrouwen heeft last van overgangsklachten. 1 op de 3 vrouwen ervaart zelfs zoveel last van de overgang dat het hun dagelijks leven en werk beïnvloedt. Tevens laat onderzoek zien dat bijna 35% van het ziekteverzuim van vrouwen boven de 45 overgang gerelateerd is, een enorm aantal dus. Belangrijk dus om hier aandacht aan te geven.

Overgangsklachten
Het is niet een ‘aandoening’ wat een zichtbaar startmoment heeft, maar het doet sluimerend zijn intrede. Je mogelijk goede nachtrust gaat verslechteren, je wordt wat vergeetachtiger, ervaart dat je prikkelbaarder wordt. Een gevoel van onrust, spanning en ruis op de ‘lijn’ ontstaat en dat geeft op zijn beurt weer stress gespannenheid. Het menobrein veroorzaakt een gebrek aan concentratie, vergeetachtigheid en brain-fog: niet op bepaalde woorden kunnen komen of woorden fout gebruiken, niet meer vlot kunnen multitasken. Daarbij kunnen zich ook klachten als paniekaanvallen en somberheid openbaren.

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat het geheugen ook daadwerkelijk afneemt. Vrouwen in de overgang scoren lager op het onthouden van nieuwe informatie, het herinneren van oude informatie en het kortetermijngeheugen. Gelukkig verdwijnen deze klachten vaak weer na de overgang.

Lichamelijke klachten die zich kunnen manifesteren in de overgang zijn o.a. verlies aan spierspanning, krachtverlies, gewrichtsklachten, haaruitval, chronische vermoeidheid, jeuk en gevoel van duizeligheid. Wil je meer info kijk dan op de website van stichting Vuurvrouw

Overgang en werk
Een aanzienlijke lijst van mogelijke klachten die een grote impact kunnen hebben op alledaags leef- en werkplezier. Belangrijk dus om een mogelijk verband tussen stress- en burn-outklachten en de overgang mee te nemen wanneer je het gesprek voor psychologische begeleiding aangaat. Het taboe dat het tussen de oren zit moet met regelmaat nog doorbroken worden om dit palet aan klachten serieus te kunnen bespreken. En al zijn ze van voorbijgaande aard, de impact kan enorm zijn en een flinke deuk slaan in je zelfvertrouwen en werkplezier. Overgangsklachten kunnen jarenlang aanhouden en weer de kop op steken.

Belangrijk voor werkgevers
In de communicatie en samenwerking met werkgevers moet meer aandacht en bewustzijn gecreëerd worden, zodat we samen het maatschappelijk taboe doorbreken en nog gerichter kunnen blijven bouwen aan een mentaal gezond werkend Nederland.